Czym jest grafika rastrowa?
Grafika rastrowa to jeden z dwóch podstawowych typów grafiki komputerowej, obok grafiki wektorowej. Składa się z siatki pikseli, czyli małych kwadratów o określonym kolorze. Im większa liczba pikseli w danym obrazie, tym wyższa jego rozdzielczość i jakość.
Przeczytaj również: Grafika wektorowa. Co to jest i do czego służy?
Pliki rastrowe są powszechnie wykorzystywane w druku, fotografii cyfrowej oraz grafice internetowej. Dzięki możliwości odwzorowania bogatych detali i subtelnych przejść tonalnych, świetnie sprawdzają się w realistycznych ilustracjach i zdjęciach.

Najpopularniejsze formaty plików rastrowych
Grafika rastrowa obsługuje różne formaty plików, które różnią się zastosowaniem, jakością oraz kompresją:
- JPEG (JPG) – stosowany głównie w fotografii cyfrowej, zapewnia dobrą jakość przy stosunkowo niewielkim rozmiarze pliku.
- PNG – obsługuje przezroczystość i jest często wykorzystywany w grafice internetowej.
- GIF – umożliwia tworzenie prostych animacji, ale obsługuje ograniczoną liczbę kolorów.
- BMP – nieskompresowany format o dużej wadze, rzadko stosowany.
- TIFF – wykorzystywany w profesjonalnym druku ze względu na brak strat jakościowych.
- PSD – format programu Adobe Photoshop, umożliwiający pracę na warstwach.
Zastosowanie grafiki rastrowej
Grafika rastrowa znajduje szerokie zastosowanie w różnych branżach, takich jak reklama, fotografia i projektowanie graficzne. Wśród jej głównych zastosowań można wymienić:
- Fotografia cyfrowa – zdjęcia z aparatów fotograficznych to pliki rastrowe.
- Projektowanie materiałów reklamowych – ulotki, plakaty czy bannery internetowe często wykorzystują obrazy rastrowe.
- Tworzenie grafik do stron internetowych – elementy interfejsów, tła czy ikony są często przygotowywane w formacie PNG lub JPG.
- Grafika dla mediów społecznościowych – zdjęcia i infografiki publikowane na Facebooku, Instagramie czy LinkedIn są zapisane w formatach rastrowych.
- Druk wielkoformatowy – choć grafika wektorowa jest lepsza do skalowalnych projektów, niektóre materiały (np. fototapety) wymagają grafik rastrowych o wysokiej rozdzielczości.

Wady i zalety grafiki rastrowej
Zalety grafiki rastrowej:
- Bogata paleta kolorów i realistyczne odwzorowanie detali.
- Możliwość edycji pikseli, co pozwala na retuszowanie i korekcję zdjęć.
- Duża kompatybilność – większość programów graficznych obsługuje pliki rastrowe.
Wady grafiki rastrowej:
- Problemy ze skalowaniem – powiększanie grafiki prowadzi do utraty jakości.
- Większe rozmiary plików w porównaniu do grafiki wektorowej.
- Konieczność użycia wysokiej rozdzielczości w druku, co zwiększa wagę plików.
Grafika rastrowa a grafika wektorowa – kluczowe różnice
Cechy | Grafika rastrowa | Grafika wektorowa |
---|---|---|
Składnik obrazu | Piksele | Linie i krzywe |
Skalowalność | Traci jakość przy powiększaniu | Dowolna, bez utraty jakości |
Zastosowanie | Fotografia, grafika do druku | Logo, ikony, ilustracje |
Popularne formaty | JPG, PNG, GIF, TIFF, PSD | SVG, AI, EPS, PDF |

Jak poprawnie przygotować grafikę rastrową do druku?
Aby uniknąć problemów z jakością wydruku, warto pamiętać o kilku kluczowych aspektach:
- Rozdzielczość – standardem w druku jest 300 DPI (dots per inch), co gwarantuje dobrą jakość.
- Tryb kolorów – dla druku używa się CMYK, a dla ekranów RGB.
- Bezpieczne marginesy – istotne w przypadku projektów przeznaczonych do cięcia.
- Odpowiedni format pliku – do druku najlepiej używać formatu TIFF lub wysokiej jakości JPG.